yaşasın tatil!

Bu ay seçtiğim kitaplar okul öncesi ve birinci sınıflara uygun: Alfabe Ormanı-Nino Harf Peşinde, Birazcık Endişeli ve Ben… Jane.

Bu yazıyı Haziran ayında okuyacak-sınız, yaz kendini iyice hissettiri-yor, tatil kapıda. Bu ayın kitapla-rı, okul öncesi ve birinci sınıflara uygun. Alfabe Ormanı-Nino Harf Peşinde ile başlayalım. Eseri Gönül Bortaçina Okutan yazmış ve resimlemiş, Sarıgaga Yayınevi özenli bir baskı ile yayımlamış. Kitabın ilk sayfasında okuru sevimli maymun Nino kar-şılıyor ve olacakları haber veriyor:
“Hey Merhaba! Kitabıma hoş geldin. Ben Nino. Harflerle oynamayı çok seven bir maymunum. En sevdiğim oyun da hayvan dostlarımın isimlerinin son harfle-rini kapmak. Ve isimleri, kaptığım harfler-le başlayan arkadaşlarımı seninle tanıştır-mak. Verdiğim ipuçları ile bana yardım eder misin?”
Oyun, maymun ile başlıyor. Maymunun son harfi nedir? N. Nino okurdan N ile başlayan, Güney yarımkürede Pasifik Okya-nusu’nda, hem de okyanusun çok derinlerinde yaşayan kafadan bacaklı bir hayvan bulmamı-zı istiyor. Hem de kafadan bacaklıların en çok bacaklı olanı, tam 90 bacağı olanını bulmalı-yız. 90 bacağı ve sert, çizgili kabuğu olan hangi hayvan var? Vallahi ben bilemedim. Sayfayı çevirince aranan hayvanın Notilus olduğunu anladım anlamasına da bu sefer Nino, Noti-lus’un S’sini sordu yeni bir soru. İşte kitap bu dizgede 18 hayvan ve harf tanıtarak sürüyor. Kitabın arkasında tanıtılan tüm hayvanla-rın çıkartması olan bir armağan sayfa da var.
Kitabın güzel tarafı harf kavramını oyun-laştırarak sunması. Yuva son sınıf ve birinci sı-nıfların bu kitaptan çok keyif alacağını düşü-nüyorum. Bilmece konusu olan hayvanlardan armadillo, ispinoz, kivi, ornitorenk, notilus, narval Türk okurunun az karşılaştığı hayvan-lardan olduğu için oyun sırasında bilgilenmek için de iyi bir fırsat. Bir başka öğrenme fırsatı da okyanuslar ve kıtalar için sunuluyor. İste-yenler bir dünya küresi ya da atlas eşliğinde okyanusların yerini çocuklara gösterebilir, diğer hayvanların yaşadıkları bölgelere ya da ülkelere bakabilirler. Bu oyunu başka hayvan-larla çoğaltabilir veya aynı oyunu bitkilerle de oynayabilirler.
birazcık endişeli
İkinci tanıtacağım resimli kitap Meraklı Tilki Yayınevi tarafından çıkarılan Birazcık Endi-şeli’yi Ciara Gavin yazmış, Tim Warnes çok sevimli bir üslûbla resimlemiş. Anlatının kah-ramanları bir gelincik ile bir köstebek. Anlatı çok güzel bir günde havanın aniden bozması, önce yağmur, sonra rüzgâr, sonra fırtına ve nihayet dolu yağması ile başlıyor. Gelinciğin ruh durumu bu beklenmeyen değişiklikten etkilenir. Bu aniden yaşadıkları karşısında çok etkisiz ve savunmasız hissedince kendini korumak için önce bir duvar örmeye başlar. Duvarı örüp çatıyı kapatıp buraya kimse giremez uyarısını da yazdıktan sonra güvenli yuvasına iyice yerleşir. Gün geçtikçe de yal-nızlığına iyice alışır. Gelinciğin bu güvenli yalnızlığı bir gün kanepesinde bir köstebe-ğin belirmesi ile son bulur. Bundan sonraki bölüm oldukça esprili bir biçimde gelinciğin davetsiz misafir köstebeği def etme çabaları ile geçer. Köstebek bir türlü gelinciğin neden yalnız kalmak istediğini, neden kendini kale dediği yere tek başına kapattığını anlayamaz. Ta ki gelincik, köstebeğin sürekli soruların-dan gına getirip fırtınadan çok korktuğunu ve burada güvenli hissettiğini itiraf edene kadar bıkmadan sorar. Köstebek korkunun özünü anlayınca gelinciğe fırtınaların zevkli de olabileceğini anlatmaya başlar. Örneğin kardan adam yapmak, rüzgârda paylaşmanın, destek almanın önemini vurgu-layan bir eser. Hem çocuğun duygularını ko-nuşarak ifade etmesini teşvik ediyor hem de bu konuda sohbet açılması için alan tanıyor. Dilerim çok çocuğa ulaşsın.
ben… jane
Son tanıtacağım kitap Ben… Jane. Patrick Mcdonnel tarafından yazılıp çizilip Gökçe Gökçeer tarafından dilimize kazandırılıp Maev Yayıncılık tarafından basılmış bir mücevher eser. Bu kitabı dersime de taşıdım. Bence her evde, her okulda olmalı. Eser şahane resimlenmiş tam kalbinizi sımsıcak yapan bir üslup ve renk paleti ile çalışılmış. Ünlü bilim kadını, ömrünü maymunlara adamış Jane Goodall’ın çocukluğunu anlatıyor: Jane’in daha minicikken oyuncak bir şempanzesi vardı. Yanından asla ayırmadığı oyuncağı ile Jane dışarıda vakit geçirmeyi, kuşların yuva yapışını, örümceklerin ağ örüşünü izlemeyi çok severdi. Tavukların yumurtlayı-şını izlemek, ağaçlara tırmanmak ve Tarzan’ı defalarca okumak Jane’in en sevdiği uğraşlar-dı. Tarzan’ın yanında ismi Jane olan bir kız vardı. Küçük Jane hayal kurduğu zaman tıpkı kitaptaki Jane gibi Afrika’ya gitmeyi, hayvan-larla bir arada olmayı ve onlara yardım etmeyi hayal ederdi ve bir gün uyandığında hayalle-rinin gerçek olduğunu görecekti.
Ben olsam bu kitabı okuduktan sonra bir de Jane Goodall belgeseli izlerim çocuğum-la beraber ki gözünde resimli kitabın mesajı iyice somutlaşsın. Özellikle kız çocuklar için çok destekleyici bir kitap. Sen istediğin her şeyi olabilirsin yeter ki çok çalış ve hayalle-rinin peşini bırakma demek için şahane bir kitap. Kitabın arkasında hem Jane Goodall hakkında daha çok bilgi hem de Jane Goo-dall’dan bir mesaj da var. Yaşadığımız dünyaya nasıl bir fark yaratacağımızı seçme şansımız var. Bunun için yapabileceklerimiz var. İşte çocuğunuzla minik bir proje başlatmak için şahane bir fırsat. Ben torunuma belli bir yerdeki çöpleri toplamayı ya da sokak kö-peklerine yemek götürmeyi önereceğim. Belki o bambaşka bir fikir ile gelir. Tekrar ediyorum, her evde her yuvada bulunması gereken bir kitap.
Bir yazının daha sonuna geldik. Sağlıkla, sevgiyle kalın. Endişelerden uzak, oyunlar oynadığınız, hayaller kurduğunuz, çocukla-rınızla kitap sevgisini paylaştığınız günlerle geçsin Haziran ayı.

Sevgiyle, kitapla kalın.

Ayfer Gürdal Ünal
Ayferunal53@gmail.com